De metaverse: nu instappen?
De metaverse klinkt als een scifi-game – en is dat feitelijk ook. Voortbordurend op 3D-game-technologie komt er een nieuw internet waarin we virtueel kunnen bestaan. Tijd voor een kennismaking. “Ergens virtueel rondstappen en iets beleven, werkt voor veel jongeren beter dan een vacaturetekst lezen.”
Door Annet Maseland
In de Virtuele Banenbeurs zitten jongeren als avatars bij elkaar in de centrale hal, om uit te zwermen over de verschillende standhouders. Kandidaten worden van tevoren gematched met vacatures van grote merken als Randstad en bierbrouwer Heineken. Deze Sims-achtige omgeving staat nog mijlenver af van de metaverse die Facebooks Mark Zuckerberg voor ogen heeft met Meta. Hij schetst een virtuele 3D-wereld, waarin onze avatars hetzelfde doen als in real life: socializen, werken, winkelen. Maar ook vliegen en iemand realtime aanraken aan de andere kant van de wereld.
Voorproefje in voorloper Decentraland
De eerste contouren van die nieuwe virtuele wereld worden zoetjesaan zichtbaar. De technologie - sensoren, VR/AR-brillen (en lenzen!), schermen, handschoenen en vesten - maakt snelle sprongen. Bij een voorloper als Decentraland krijg je een voorproefje. Het ziet er weliswaar blokkerig uit, maar je kunt er al vastgoed en voorwerpen bezitten via de ethereum-blockchain (ethereum is een opensource-platform en mining-netwerk voor diverse cryptovaluta, waaronder de eigen cryptovaluta ether) of een echte baan hebben in een casino gebouwd van software.
De metaverse is een aanvulling op het oude internet
Social XR om online meetings te verlevendigen
Of het vijf of twintig jaar duurt, die metaverse gaat er komen - zegt Tom de Koninck, TNO-adviseur op het gebied van social XR en virtual reality. Binnen TNO wordt er al veel met de bouwstenen van de metaverse gewerkt: Virtual Reality (VR) en Augmented Reality (AR). Zelf onderzoekt De Koninck social VR, ofwel het verlevendigen van bijvoorbeeld Teams-meetings. “Mensen kunnen we al realistisch als een soort hologrammen weergeven. Je kunt objecten in de virtuele wereld bekijken en daar iets mee doen. Dat heeft waarde in het bedrijfsleven, denk aan sollicitatiegesprekken of contractonderhandelingen. Of trainingen waarbij het belangrijk is dat bepaalde handelingen goed worden uitgevoerd. De techniek is er, maar de kwaliteit en het gebruiksgemak moeten nog worden verbeterd. Een groot deel van ons onderzoek is ook gericht op veilig gebruik van de data. Hoe kun je gebruikers op een veilige manier weergeven?”
Ook buiten TNO, weet De Koninck, bouwen veel bedrijven games-achtige omgevingen, waarin mensen met elkaar communiceren en samenwerken. “Dat zijn nu nog aparte omgevingen, waarin je in- en uitlogt. Het idee achter metaverse is dat er straks één enkele omgeving komt met free roaming tussen al die werelden.”
Dat wil niet zeggen dat het internet gaat verdwijnen, vervolgt hij. “De metaverse is een aanvulling. Het oude internet zal geschikter blijven voor toepassingen als het even snel informatie opzoeken in Google.”
De escaperoom ter vervanging van het sollicitatiegesprek: je kunt zien hoe mensen samenwerken en hoe ze communiceren
Een eigen metaplek
Wat gaat de flexbranche merken van de metaverse? Gaan alle fysieke kantoren van flexbureaus verdwijnen en staan ze straks alleen nog in de metaverse? Verschijnen er wellicht avatars op kennismakingsgesprek? Zoals met alle nieuwe technologieën is het moeilijk een voorstelling te maken hoe zoiets er precies uit zal zien. Want wie had met de komst van het world wide web de smartphone en Whatsapp voorspeld. Of dat sociale netwerken als Linkedin en Facebook ons leven en werk zouden domineren? TNO’er De Koninck vermoedt dat bedrijven straks een eigen metaplek zullen hebben, waarin ze klanten virtueel kunnen ontvangen. Grote merken hebben dat al, zoals Nike dat Nikeland lanceerde, met gameplatform Roblox.
Een van de Nederlandse startups die dergelijke metaplekken gaat verzorgen, is Your Open Metaverse (YOM). Dat wordt een soort platform à la YouTube, zegt cmo Aragorn Meulendijks. Maar waar YouTube een gecentraliseerd platform is, kiest YOM voor een gedecentraliseerd model, een open 'metaversum'. “Het platform leveren we leeg op. Het wordt op den duur eigendom van de wereld, van de mensen die er dingen creëren en tokens beheren. YOM fungeert samen met zusterbedrijf Beemup als een soort 3D-agency: we verdienen aan de ervaringen die we verzinnen en bouwen voor opdrachtgevers.”
Alles kan in de metaverse
Meulendijks krijgt regelmatig vragen van bedrijven wat er allemaal kan met de metaverse. “Alles eigenlijk. We lanceren binnenkort de ‘virtual twin’ van een jonge dj op ons platform. Zij kan concerten geven en meet en greets doen. Haar publiek kan haar ondersteunen met op ons platform uitgegeven tokens (nft’s) en daarmee een aandeel nemen in haar carrière.”
Een ander voorbeeld is een recruitmentbureau waarmee Meulendijks praat over een escaperoom, die het traditionele sollicitatiegesprek vervangt. “In die escaperoom kun je complexe problemen laten oplossen, maar ook kijken hoe mensen samenwerken in een team, hoe ze communiceren en welke rol ze pakken. Het is een compleet nieuwe manier om kandidaten te ontmoeten en te selecteren. Bovendien bespaar je reistijd.”
Op een vergelijkbare manier pioniert Rutger van Zuidam met zijn bedrijf Odyssee met het bouwen van metaverse-bedrijfstoepassingen. Tijdens een conferentie lieten ze teams in een brainstormsessie zweven in een enorme ruimte. “Naarmate een team dichter bij de eindoplossing kwam, ging het hoger zweven. Zo creëer je gezonde competitie.”
Metaverse event Go Meet (foto: Go Meet)
Rondwandelen in 3D-vacatures
Het waren de omineuze woorden van Mark Zuckerberg bij de rebranding naar Meta die de jonge ondernemers Cas Geven en Nikesh Mandrekar plotsklaps in de richting duwden van de metaverse. “Sinds die dag zijn we ontzettend geïnteresseerd”, vertelt Geven. “We waren destijds al bezig met e-learnings, maar we zagen gelijk de potentie van nieuwe technologieën als VR en AR.” Een eerste product dat hun bedrijf Metaverse Solutions heeft opgeleverd, is 3D-vacatures.
Mandrekar: “Op basis van een video en een instructie bouwen we in 3D een werkplek na, waar de kandidaat kan rondwandelen en handelingen kan verrichten. Die werkomgeving is te gebruiken om sollicitaties voor te bereiden, maar ook voor het inwerken en bijscholen van personeel.” In deze arbeidsmarkt, waar je als werkgever onderscheidend moet zijn, is dit een kans om jongeren te interesseren, weet Geven. “Jongeren vinden zo’n game-omgeving leuk. Ze kunnen bijvoorbeeld via hun remotestick een warmtepomp monteren of verkeersborden plaatsen. Als ze bij de voorbereiding resultaat behalen, gaan ze ook met meer vertrouwen het sollicitatiegesprek in.”
In deze arbeidsmarkt is dit een kans voor werkgevers om jongeren te interesseren
Iets beleven werkt beter dan vacaturetekst lezen
Ergens virtueel rondstappen en iets beleven, werkt voor veel jongeren beter dan een vacaturetekst lezen, zegt Mandrekar. “In zo'n tekst staan veel woorden die ze misschien niet allemaal snappen. Bovendien haal je met een vacaturetekst vooroordelen over bepaald werk niet weg. Dat doe je wel als je ze aan de hand meeneemt in jouw wereld en ze die laat beleven.” Geven: “Bellen of initiatief nemen vinden jongeren die net van school komen vaak heel eng. Maar iemand die dat eng vindt, kan wel net die waardevolle lasser of andere medewerker zijn die je als bedrijf zo hard nodig hebt. Als bedrijf waar de gemiddelde leeftijd boven de veertig jaar ligt, moet je in de wereld van jongeren stappen. In die virtuele game-omgeving voelen ze zich comfortabel. Via de socials brengen we ons product vervolgens naar de doelgroep.” Over twee jaar kun je in één op vijf vacatures in 3D rondwandelen, is hun verwachting. “Je kunt wel een tekstje schrijven dat je ‘bij ons een leuk salaris en leuke collega’s krijgt’, maar daar trek je geen jongeren meer mee.”
Begrippen in de metaverse
- Metaverse = Een gedeelde virtuele wereld, waarin virtuele ruimtes aan elkaar zijn gekoppeld. VR = Virtual Reality. Met een VR-bril (zoals Oculus Rift) gaat de gebruiker op in een virtuele wereld.
- AR = Augmented Reality. Met een AR-bril wordt informatie over de echte wereld geprojecteerd.
- MR = Mixed Reality. Met de Hololens worden virtuele objecten of hologrammen toegevoegd aan de echte wereld.
- XR = Extended Reality, overkoepelende term voor VR, AR en MR
- NFT = digitale eigendomsbewijzen, vastgelegd op blockchains waar ook cryptomunten op draaien.
