Lees verder
"We hebben een valse start gemaakt”, zegt Theo Quaijtaal, directeur van Crown Uitzendgroep uit Veghel. Hij doelt op het initiatief dit voorjaar dat detacheerder Techbrains, onderdeel van Crown, gratis opleidingen met baangarantie ging aanbieden voor technische functies in productie en logistiek. Techbrains richtte zich hierbij op gemotiveerde kandidaten die een (om)scholingstraject wilden ondergaan.
Schoolverlaters omscholen tot operator
“We wilden jonge schoolverlaters die nu thuis zitten scholen tot operator”, vertelt Quaijtaal. “Dit zijn mensen die een lopende band bedienen en kleine storingen kunnen verhelpen." Tot zijn spijt kreeg hij te maken met het dubbele probleem dat ze aan de ene kant te weinig jongeren konden vinden en mobiliseren. En anderzijds dat opdrachtgevers niet bereid waren om ze een dag per week te missen voor hun scholing. "Inleners zeiden tegen ons ‘we halen ze wel uit de markt’. Iets wat ze al jaren proberen en wat onvoldoende lukt. Deze denkwijze kan ik niet goed begrijpen. Blijkbaar durft men het kleine risico niet aan. Dit alles heeft ons doen besluiten om even op de pauzeknop te drukken.”
Dat het moeilijk is om jongeren te vinden voor het vak van operator herkent ook Andreas Bouman, marketing- en innovatiemanager bij Raaak. Begin dit jaar schreef Flexmarkt over een geplande VIP-tour om jongeren te interesseren voor een opleiding tot operator met baangarantie. Dit evenement is, geeft Bouman aan, niet doorgegaan vanwege onvoldoende belangstelling. “We staan een beetje voor een raadsel. Op het vlak van promotie hebben we alles gedaan wat we konden. We hebben de jongeren benaderd. Er was een bus om ze af te halen bij het ROC. Er was een kosteloze lunch geregeld bij een fastfoodrestaurant. Wel moesten we ons aan strikte coronaregels houden en we denken dat dat een rol heeft gespeeld. Het is gewoon niet gelukt. De opleiding gaat overigens wel door, met eerder geworven jongeren die nu in het tweede jaar zitten.”
Werven op een andere manier
Met de werving gaat Raaak op een andere manier verder, vertelt Bouman. “We willen in de toekomst aansluiten bij de scholingsdagen die ROC’s organiseren. Daarnaast verbreden we onze blik. We gaan ons bijvoorbeeld richten op vijftigplussers die zich willen laten omscholen. We merken dat veel mensen graag operator willen worden, als ze maar weten dat het bestaat. Het is een baan met toekomst en een goed salaris.” Bouman vervolgt: “We willen voor iedereen ons best doen bij Raaak. Wat je zelf moet meebrengen is motivatie.”
Ook bij Crown leven er volop plannen voor de nabije toekomst. Quaijtaal: “Mensen met een vlekje klaarmaken voor passend werk door middel van scholing, daar geloof ik nog steeds heilig in. Wat je daarvoor wel nodig hebt is enorme focus en een lange adem. We willen dan ook vanaf begin volgend jaar een groepje medewerkers vrijmaken dat zich hier volledig op gaat richten. Maar de definitieve beslissing moet hierover nog worden genomen.”
In de zorg strijden ze om dezelfde mensen
Een bedrijfstak die al tientallen jaren kampt met tekorten aan werknemers is de zorg. “In deze sector strijden we voortdurend met elkaar om dezelfde mensen binnen te halen. Hier gaat veel geld en moeite in zitten, maar het enige dat we hiermee bereiken is het verplaatsen van problemen”, stelt Wim Buizert. Hij is cfo bij Highcare, een flexpartij die actief is in alle takken van de zorg. “Wij wilden in plaats daarvan een echte bijdrage leveren aan een oplossing voor de tekorten.”
Highcare nam in 2019 en 2021 de opleidingsinstituten OPPstap Zorg en Welzijn (mbo) en Breederode Hogeschool (hbo) over. Dit zijn for-profit onderwijsinstellingen die volwaardige beroepsopleidingen aanbieden. Cfo Wim Buizert legt uit hoe het management van Highcare tot de overnamen gekomen is: “Door de vergrijzing kampen we met dubbele schaarste. Enerzijds is er steeds meer zorg nodig, anderzijds is er een grote uitstroom gaande van zorgpersoneel dat met pensioen gaat. Dit is maatschappelijk onhoudbaar. We hebben dan ook gezocht naar een toekomstbestendige oplossing. Zij-instromers scholen we om en mensen die al in de zorg werken scholen we bij. Van iemand met mbo-3 kunnen we niveau 4 maken en zo wordt diegene breder inzetbaar.”
Binnenkomen als opleider in plaats van uitzender
Highcare leidt niet alleen eigen flexkrachten en gedetacheerden op. Bij steeds meer zorginstellingen komt Highcare niet binnen als uitzender maar als opleider, schetst ceo Barbara de Greeff. “Wij leveren deze scholingen als dienst aan zorginstellingen om het beste uit medewerkers te halen. Als verpleegkundigen van alle niveaus steeds hoger geschoold werk doen, verlicht dat de druk op de meest schaarse medewerkers. Daarnaast beperk je de uitstroom door iedereen op hun best mogelijke plek te zetten.”
Ook Chantal Huinder, directeur bij Doorzaam, ziet veel in het zogenoemde ‘opscholen’ van medewerkers die je al in huis hebt. “Uitzendorganisaties willen het liefst nieuwe instroom hebben, maar dat is op dit moment ontzettend moeilijk. Wij adviseren om serieus te investeren in scholing voor de groep die al voor je werkt. Het zijn mensen die je al kent en die zich bewezen hebben. Je weet precies wie een stapje verder zouden willen en kunnen.”
Scholing is nog geen vanzelfsprekend onderdeel
De weg naar scholing als regulier en vanzelfsprekend onderdeel van de aanpak in de flexbranche is nog lang, weet Chantal Huinder. “Ik pleit voor nauwe samenwerking tussen uitzendkrachten, flexbureaus, inleners en opleiders. Het is belangrijk dat partijen gezamenlijk bereid zijn om verder te kijken dan het cv en dat we ons veel meer richten op vaardigheden en potentie. Scholing en samenwerken op dat vlak, zal steeds belangrijker worden. Maar het is niet makkelijk. Opleiden is een uitdaging.”
Opleidingen: zelf doen of uitbesteden?
De omstandigheden in de markt brengen de flexbranche er steeds meer toe om flexkrachten bij- en om te scholen. Maar wie moet die opleidingen dan ontwikkelen en wie gaat ze verzorgen? Is dat iets om in eigen huis te doen of is het juist gunstiger om de samenwerking te zoeken met opleidingsspecialisten, ROC’s of hogescholen?
Chantal Huinder van Doorzaam is eenduidig: “Je ziet dat kleinere partijen er meestal voor kiezen om niet zelf het wiel te hoeven uitvinden met de beperkte capaciteit die er in het bedrijf voorhanden is. Daarbij zijn de meeste kleinere uitzenders regionaal actief. Men vindt vaak de weg naar opleiders, zoals private partijen of ROC’s, in de eigen omgeving. De nabijheid brengt snelheid.”
Zelf opleiden is wél te doen voor partijen die in een niche opereren, aldus Huinder: “Bij deze sterk gespecialiseerde partijen ligt de focus op één kennisgebied en zijn over het algemeen de marges ook wat hoger.”
Gevraagd waarom Highcare twee opleidingsinstituten overnam, is ceo Barbara de Greeff duidelijk: “Het gaat hier over slagkracht. In gesprekken met zorginstellingen horen we de exacte vraag en ons aanbod kunnen we daarop nu heel nauwkeurig toesnijden op bemiddelen en scholing. In het bekostigd onderwijs, zoals instellingen die door de overheid worden gefinancierd worden) liggen dingen vaster. Wij kunnen veel meer maatwerk bieden.”
